regelgeving"Ergens in het voorjaar van 2013twitterde ik over het onderzoekvan een afstudeerder over dehaalbaarheid van zonneparken op braaklig-gende bedrijventerreinen", vertelt Ernst vander Leij. Hij is de drijvende kracht achterlokale energieco?peratie Morgen GroeneEnergie (MGE). "Sinds de eerste berichtenDe eerste echte postcoderoosco?peratie is een feit. Zonneparken Eindhovenontving in juni de offici?le aanwijzing van de Belastingdienst voor hetverlaagd energiebelastingtarief. Dat ging echter niet zonder slag of stoot.Initiatiefnemer Ernst van der Leij vertelt over de veelbesproken regeling,de hobbels, de overwinningen en zijn niet-aflatende optimisme.Puzzelen metpostcoderozenTekst Imke Hamacher, in opdracht van HIER opgewektover het Energieakkoord denken we bij MGEmet een groep vrijwilligers na over mogelijkeprojecten binnen de regeling. Mijn tweet overzonneparken kwam terecht bij een wethoudervan gemeente Eindhoven, die hierover graagmet ons in gesprek wilde. Bij de eersteafspraak waren meteen drie wethouders eneen aantal ambtenaren aanwezig. Oftewel: deinteresse was serieus." Nog geen jaar lateropent Van der Leij op 17 maart 2014 met wet-houders Joost Helms en Staf Depla het eerstezonnepark op wijkcentrum Blixems in Eindho-ven. Voortvarend, want of het zonnepark vol-doet aan de complexe regels voor het ver-laagd tarief, is op dat moment nog niet zeker.KortingEind juni 2014 krijgt Zonnepark Blixemboschdan de offici?le aanwijzing voor het verlaagdtarief, een netto-korting op de energiebelas-ting van 9 cent per kWh, mits duurzaam opge-wekt uiteraard. Dat is goed nieuws, want Zon-nepark Blixembosch is hiermee de eerstepostcoderoosco?peratie in Nederland die vol-doet aan de regeling Verlaagd Tarief. Die is op1 januari 2014 in het leven geroepen naar aan-leiding van het Energieakkoord om lokale col-28 Energie+ nr 3 september 2014willen we tegen elkaar wegstrepen, zodat denetto kosten voor de leden laag blijven. Datlevert ? als de Belastingdienst dit accepteert ?een belangrijk btw-voordeel op. Qurrentbrengt de energiebelastingkorting in minde-ring op de factuur van de leden en incasseertook de jaarlijkse bijdrage voor de co?peratie.De energieleverancier neemt zo de adminis-tratie uit handen van de co?peratie, en krijgtdaarvoor een hoop nieuwe klanten terug. Dienaast stroom natuurlijk ook vaak gas afnemenen vastrecht betalen. Het onderhoud en deverzekering van het zonnepark is met eenmeerjarig contract ondergebracht bij de instal-lateur. "Zo cre?ren we meer business voor deinstallateur en minder lasten voor de co?pera-tie. Ons doel is om de basislasten van de co?-peratie zo laag mogelijk te houden."Overstappen`Bijt de verplichte overstap naar ??n leveran-cier niet met de vrije leverancierskeuze?', iseen veelgehoorde vraag op bijeenkomsten."Nee", zegt Van der Leij. "Wij geloven dat kie-zen voor ??n leverancier de enige werkbareoplossing is en ook wettelijk mag. Leden zijnimmers vrij om wel of niet lid te worden van deco?peratie. Je moet als co?peratie natuurlijkwel de gelegenheid houden om samen metalle leden te wisselen als de energieleveran-cier niet langer goed bevalt." Voor mensen diebuiten de postcoderoos verhuizen ? ook eenlectieve opwek van hernieuwbare energie testimuleren. Daarvoor moeten collectieven ?co?peraties en VvE's ? echter wel aan allerleirandvoorwaarden voldoen. Alleen particulie-ren die in de postcode van het zonnepark of inaangrenzende postcodes van de opwekinstal-latie wonen, komen in aanmerking voor hetverlaagde tarief. Hiervan mag maximaal 5 pro-cent ondernemer zijn, tot grote onvrede vanveel initiatiefnemers. Minister Kamp heefthier onlangs gehoor aan gegeven en verruimtde regeling per 1 januari 2015. Vanaf danmogen ook kleine ondernemers ? onder voor-waarden ? meedoen. Zzp'ers kunnen ook nu almeedoen, mits ze hun woning voor maximaal30 procent zakelijk gebruiken. Ook ZonneparkBlixembosch heeft een aantal zzp'ers als lid.Makkelijker?Het uitpluizen van de regeling is sinds hetbestaan voer voor verschillende bijeenkom-sten georganiseerd door kennisplatform HIERopgewekt voor initiatiefnemers die een col-lectief zonne- of windpark willen realiseren.Wat als de postcoderoos heel onvoordelig uit-pakt? Wat als mensen naar een andere post-code verhuizen? Mogen ondernemers priv?wel gewoon meedoen? Hoe zit het met opstal-recht bij een installatie op andermans dak?Het zijn allemaal vragen die gezien de com-plexiteit van de regeling niet ??n-twee-drie tebeantwoorden zijn. Van der Leij en partnerHans Rikze zijn regelmatig te vinden op de bij-eenkomsten. "Er doen veel pessimistischegeluiden de ronde over zonneparken en hetverlaagd tarief", zegt Van der Leij. "Niets kan.Dat is niet onterecht, want er zijn ook veel val-kuilen te omzeilen, en de haalbaarheid staatonder druk. Ook ik ben overtuigd dat dezeregeling makkelijker kan. Maar onze filosofieis altijd kijken naar wat w?l mogelijk is. Alsrasoptimist kan ik me gewoon niet voorstellendat deze regeling helemaal is bedacht en uit-gewerkt, zonder dat er haalbare cases moge-lijk zijn. Dus zijn wij ? heel optimistisch dus ?gewoon maar begonnen."Minder lastenDe case van Zonneparken Eindhoven isgestoeld op het compenseren van de tarievenvoor de opgewekte en afgenomen stroom. Deprojectco?peratie ? in dit geval ZonneparkBlixembosch ? levert de opgewekte zonne-stroom aan energieleverancier Qurrent, die ditverrekent met de energie die de leden bij hemafnemen. Van der Leij: "Die twee geldstromenInitiatiefnemers van zon- en windparken hebben temaken met de postcoderoosregeling.FotoDirkvanStraalen-BureauWaardenburgnr 3 september 2014 Energie+ 29regelgevingDaarnaast willen we zeker weten dat we decollectief opgewekte energie in minderingmogen brengen op het verbruik, zoals ook bijwinddelen gebeurt. Deelnemers betalen overhun aandeel opgewekte energie het verlaagdbelastingtarief en over de rest van hun ener-gieverbruik het reguliere belastingtarief.Daarnaast betalen ze de Opslag DuurzameEnergie. Over dit totale bedrag betalen dedeelnemers btw. Daarnaast betalen ze hunjaarlijks lidmaatschapsgeld voor exploitatie,verzekering en onderhoud van de installatie."Pas als de Belastingdienst akkoord geeft opdeze uitgangspunten, is het model van Zonne-parken Eindhoven echt waterdicht.Aan de slagDe eerste overwinning ? de aanwijzing voorhet verlaagd belastingtarief ? heeft Zonne-parken Eindhoven in ieder geval binnen. Voorhet sluitstuk van het verhaal wacht Van derLeij met smart op een antwoord op zijn belas-tingbrief. "We hebben er vertrouwen in, maarzonder die bevestiging zijn we terughoudendmet het opstarten van nieuwe projecten. Alsde uitkomst positief is, kan heel Nederlandaan de slag met ons model. Dan kunnen wij enandere initiatieven in 2014 nog voor velemegawattpiek aan zonneprojecten realiseren.En zo bijdragen aan onze nationale duurzaam-heids- en werkgelegenheidsdoelstellingen.Daar gaat het om."heikel punt ? biedt Zonneparken Eindhoveneen uitstapmogelijkheid. "We richten eenmarktplaats in waar leden hun panelen kun-nen verkopen. De verkoopprijs stellen we elkjaar vast in de ledenvergadering. Dit zal neer-komen op de prijs waarvoor je de panelengekocht hebt, minus het bedrag waarvoor jeal geprofiteerd hebt."UitverkochtDe 228 zonnepanelen ? 350 euro op het dakvan wijkcentrum Blixems zijn binnen enkeleweken nagenoeg uitverkocht. De vliegendestart is mede te danken aan een afgesprokenterugvaloptie met de gemeente Eindhoven.Mocht het allemaal niet lukken met de rege-ling, dan koopt gemeente Eindhoven deinstallatie over. "Dankzij die zekerheid kon-den we snel van start en lopen deelnemersgeen onacceptabele risico's", zegt Van derLeij. Gemeente Eindhoven hoopt dat zonne-parken een mooie bijdrage gaan leveren aaneen energieneutrale gemeente, zegt project-leider zonne-energie Adriaan de Boer. "Zon-neparken verlagen de drempel voor burgersom te investeren. Je kunt ook twee panelenafnemen. Ook mensen die zelf geen geschiktdak hebben kunnen nu toch hun eigen groeneenergie opwekken. Met Zonneparken Eindho-ven willen we alle postcoderozen afdichten,zodat alle Eindhovenaren kunnen meedoen."EnthousiasmeAan enthousiaste deelnemers lijkt geengebrek. Eindhovenaar William van Hoeckkocht vijftien paneeldelen in het zonnepark,waarmee hij 85 procent van zijn jaarlijksestroomverbruik kan opwekken. "Eigenlijk wilik al jarenlang zonnepanelen, maar vanwegede ongunstige ligging is een installatie opmijn eigen dak niet rendabel. Het zonnepark isvoor mij de perfecte oplossing. Zo kan ik bij-dragen aan het milieu ?n besparen op mijnenergierekening. Het drukken van mijnmaandlasten vind ik het belangrijkste, deterugverdientijd maakt me minder uit. De col-lectieve aanpak van de co?peratie spreekt meerg aan. Er doen meer mensen mee dan ikalleen, die vaak meer verstand van zaken heb-ben en de juiste vragen weten te stellen. Datgeeft mij extra vertrouwen in mijn beslissingom mee te doen."Koepelco?peratieVoor elk nieuw zonnepark wil ZonneparkenEindhoven een nieuwe projectco?peratieoprichten. Het idee is dat dit geen autonomeorganisaties worden, maar onderdelen vaneen groter geheel: een koepelco?peratie. Hetconcentreren van algemene zaken zoals con-tractering en verzekeringen in een koepelco?-peratie levert schaalvoordelen op. "Die koe-pelco?peratie cre?ren we bewust nog niet",zegt Van der Leij. " De belangrijkste reden isdat we niets willen opleggen van bovenaf, dekoepelco?peratie moet iets worden van ieder-een. De co?peratiegedachte is er tenslotte opgestoeld dat initiatieven bottom-up ontstaan;mensen moeten het zelf willen." Wel zijn destatuten van Zonnepark Blixembosch alvastzo ingericht dat het mogelijk is om later `in tepluggen' bij een koepel. Ook hiervoor geldt,alles mag en niets moet. "Projectco?peratieskunnen alles uitbesteden aan de koepel, maarze zijn ook vrij om alles zelf te doen, vanbesturen tot jaarrekeningen opstellen en sta-tuten aanpassen. De statuten zijn flexibelingericht, zodat projectco?peraties hun keuzealtijd kunnen herzien."Fiscale kwestiesVoordat een koepelco?peratie aan de orde is,moeten eerst nog enkele fiscale vraagstukkenworden opgehelderd. Van der Leij legt uit:"Wij zien de inleg van deelnemers in de co?-peratie als een kapitaalstorting. Die moetenzij opgeven voor de inkomstenbelasting, maardaarover hoeven ze geen btw af te dragen.Kennisdeling postcoderoosHIER opgewekt faciliteert en stimuleert kennisdeling, onder meer over de postcoderoosregeling.Er verschijnt regelmatig een nieuwe blog over de ontwikkelingen bij Morgen Groene Energie opde website hieropgewekt.nl. MGE geeft daarbij een kijkje in de keuken; wat komt er allemaalkijken bij het opzetten van een co?peratie die werkt met de postcoderoosregeling? In het onlinekennisdossier Verlaagd Tarief is daarnaast een toelichting op de regeling te lezen. Hoe werkt dieprecies? In het dossier staan bovendien talloze vragen en antwoorden van experts en ervarings-deskundigen. Tijdens het Evenement HIER opgewekt, dat jaarlijks honderden bezoekers trekt,is de regeling Verlaagd Tarief het onderwerp van een aantal deelsessies. Het evenement vindtplaats op 21 november in Den Haag. Aanmelden kan op www.evenementhieropgewekt.nl.Kennisdeling postcoderoos30 Energie+ nr 3 september 2014