Transform.Hackathon is een initiatief van Nationaal Programma RES en Unify.energy in samenwerking met het ministerie van Economische Zaken. Het initiatief is ontstaan vanuit de gedachte dat het anders moet en anders kan. Vanwege internationale spanningen en hoge prijzen die Nederlandse huishoudens in financiële problemen brengen. Vanwege de energietransitie die ervoor zorgt dat de energie-infrastructuur aan alle kanten piept en kraakt, omdat ze niet is gemaakt voor lokale opwek door zon en wind.

En het kan alleen anders als je iedereen die een rol heeft in de energietransitie bij elkaar brengt in een veilige omgeving. Om in een open sfeer, zonder belangen of posities, samen te werken aan de oplossingen die nu nodig zijn.

Vanuit die urgentie is Transform.Hackathon opgezet rondom vier uitdagingen. Die werden geadopteerd door een aantal partijen uit de sector, de challenge owners.
Institutioneel: door ministerie van Economische Zaken & Klimaat en Topsector Energie. Infrastructuur/het netwerk: door Alliander, Enexis en Stedin. De markt: door Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie, EnergieSamen, Essent, RWE en GroenLeven. De aanpak in de leefomgeving: door ministerie van Binnenlandse Zaken, Interprovinciaal Overleg en Vereniging van Nederlandse Gemeenten.

Transform.Hackathon bracht 200 ontwerpers, ICT-ers, beleidsmakers, juristen, studenten, denkers en doeners, jongeren en ouderen, techneuten en creatievelingen bij elkaar. Deze koplopers in de energietransitie bouwden samen in 26 teams aan het energiesysteem van morgen. De challenge owners en deelnemers werden tijdens de hackathon bijgestaan door experts uit de energiewereld en coaches die met hun kennis en expertise de ideeën, concepten en modellen verder brachten.

Veel van de oplossingen zijn gericht op het ontwikkelen van lokale energy hubs of energiegemeenschappen. Daarbij wordt de opgewekte stroom zoveel mogelijk lokaal direct verbruikt en heeft de lokale gemeenschap zeggenschap. Eén van de 26 teams bedacht bijvoorbeeld een tool waarmee een dorp, wijk of buurt niet alleen inzicht heeft in de vraag en aanbod van energie, maar ook via blockchaintechnologie energie met elkaar kan uitwisselen. Een ander team schreef een concept Algemene Maatregel van Bestuur die lokale gemeenschappen experimenteerruimte geeft om lokaal energie op te wekken en met elkaar te delen. Weer een ander team bedacht de E-silience game: een spel waarmee je met legoblokken inzichtelijk kunt maken op welke manieren je lokaal een robuust energiesysteem kunt opbouwen. Ook ontstonden er verbindingen tussen teams, waardoor er een nieuwe, sterkere oplossing ontstonden. Zo wisten de challege owners van de marktuitdaging de oplossingen van hun 7 teams in één model te vatten. Daarna bleek dat ze samen bijna alles in zich in hadden om lokale energy hubs waar te maken.

Transform.Hackathon heeft een beweging op gang gebracht. Zowel de challenge owners als de deelnemers geven aan verder te willen bouwen aan de uitkomsten van de hackathon. Die beweging gaat dwars door de energiesector heen. De challenge owners gaan samen met de teams met de meest veelbelovende ideeën aan de slag om de concepten, modellen en oplossingen daadwerkelijk in de praktijk te brengen. NP RES en Unify.energy faciliteren dit proces binnen een Impact.Booster Programma. Ook wordt nagedacht over een eventuele volgende editie van de hackathon. Transform.Hackathon gaat door. Zoals hoogleraar Transitiekunde, Jan Rotmans, het stelde in zijn filmpje over Transform.Hackathon: ‘Laat dit de start zijn van een marathon.’

Bekijk hier de aftermovie van Transform.Hackathon.