Hoe krijg je je buren zover om een overeenkomst met jou te tekenen? KetelhuisWG vraagt het aan Milieudefensie. En die zegt: face to face. Je moet aanbellen. Maar hallo hé. Zeshonderd handtekeningen. Dan moet je dus bij dúizend deuren aanbellen. Hoeveel gesprekken moet je dan voeren? Hoeveel tijd kost dat?

Samen met communicatieprofessionals bedenkt KetelhuisWG een shortcut, want het moet toch sneller en efficiënter kunnen? KetelhuisWG nodigt met mails en brieven álle bewoners van het terrein uit om online of telefonisch een afspraak te maken voor een zogenaamd bewonersgesprek, aan de eigen keukentafel. Bewoners krijgen dan uitleg, ze kunnen vragen stellen en een startcontract tekenen.

Geen hond die reageert. Nou ja, twintig, maximaal dertig bewoners maken een afspraak. De andere ruim duizend bewoners laten niets van zich horen. ‘Dat is geen onwil’, zegt Margo Henderson, een van de vrijwilligers van het campagneteam van KetelhuisWG. ‘Mensen hebben het druk. Duurzame warmte is niet het belangrijkste in hun leven.’

Milieudefensie krijgt gelijk. KetelhuisWG moet duizend deuren langs.

Wie krijg je zo gek? KetelhuisWG traint acht Energiestudenten. Dat zijn studenten die naast hun op de theoriegerichte studie ook praktische ervaring opdoen in de energietransitie. Die training doen de studenten samen met vijf vrijwilligers van het WG-terrein: de buurvrouwen. Zij zullen de studenten begeleiden tot ze het zelf kunnen. Dat is het plan.

Ze moeten eerst nog zien binnen te komen.

‘Ik werk voor energiecoöperatie KetelhuisWG en we willen u een startcontract laten tekenen,’ zegt student Mees Preijde. ‘Maar’, lacht ze later, ‘dan ben je een soort Vandebron die voor de Appie staat.’ Dat werkt niet. Ze maakt ervan: ‘Ik ben van KetelhuisWG, heeft u al eens wat gehoord over het warmteplan voor het WG-terrein?’ Dat werkt al iets beter. Maar wat écht goed werkt? Dat is: ‘Ik ben de buurvrouw, ik woon ook op het WG-terrein. Heeft u even tijd voor…’ De buurvrouw is het sleutelwoord. Dat geeft vertrouwen. Op de foto's zie je de feestelijke eerste ondertekening van buur Christa Bakker (bron KetelhuisWG).

Ook de buurvrouwen moeten aan de bak en honderden keren aanbellen.

De buurvrouwen kunnen zelf bepalen wanneer ze die tijd inzetten. Ze wonen om de hoek. Als ze hun dag niet hebben, gaan ze weer naar huis. ’Tien dichte deuren is de limiet’, zegt buurvrouw Marion Bakker, ‘dan is je energie niet goed meer en kun je het beter op een ander moment nog eens proberen.’ Voor de studenten ligt dat anders. Het is werk. Sommigen wonen niet eens in Amsterdam en ook in de stromende regen maken ze hun uurtjes vol.

Het heeft niets te maken met motivatie. Of talent. Maar de studenten krijgen niet voor elkaar wat de buurvrouwen wel lukt en die nemen het daarom over. Eén student blijft: Preijde. Ze is jonger, maar net zo praktisch als de buurvrouwen, ze houdt van gezellig kletsen en zij is óók van het WG-terrein. Ze is er geboren en getogen. Preijde ondersteunt de buurvrouwen. En die verdelen onderling het werk. Ze adopteren ieder een aantal gebouwen waar ze zelf in of naast wonen. ‘Alsof het een kind van je is’, zegt Henderson. ‘Het zal je lúkken ook.’

De buurvrouwen en Preijde bedenken steeds nieuwe manieren om in contact te komen met bewoners. Er komt onder leiding van Preijde een wekelijks spreekuur voor mensen die liever niet thuis afspreken. Per gebouw komen er informatieavonden. Enthousiaste bewoners worden ambassadeurs in hun eigen straat. In de hal van gebouwen komen posters met handtekeningen van wie al tekende. Dat werkt goed. En positief. Maar aan het einde van het verhaal moeten de buurvouwen nog steeds langsgaan en voorrekenen hoeveel het individuele bewoners gaat kosten. Elk contract kost gemiddeld drie uur tijd.

Die vraag krijgen de buurvrouwen wel eens, zegt Henderson lachend. ‘Nou, geen geld. Het levert een duurzaam warmtesysteem op, niet alleen voor mijn eigen huis omdat ík dat wil. Het wordt écht van ons allemaal. Als ik voor Vattenfall de wijk in zou gaan, zou ik dat niet kunnen zeggen.’ 

Het leverde tot nu toe ook ruim achthonderd getekende contracten op. Projectleider Annette Schermer: ‘Dat is ruim zestig procent van het totaal. Als binnenkort het gemeentelijk vastgoed en de ateliers meegaan, wordt dat bijna tachtig procent.’

Tot slot levert het vele, bijzondere ontmoetingen op. Ambtenaren hebben het wel eens over dat elitaire clubje van het WG-terrein, ‘maar wie aanbelt, ziet een ander verhaal’, zegt Bakker. Ze spreekt mensen die ‘voor helemaal niemand opendoen, want jij kunt net zo goed de deurwaarder zijn’. Laatst heb ik zitten huilen met een Russische mevrouw die geen contact meer had met haar familie.’ Een ander hielp ze aan een uitkering. ‘Die zei later: je hebt mijn leven gered.’

Het is een ongemakkelijke boodschap voor iedereen die met warmtenetten bezig is. Er is geen snelweg voor de bewonerscampagne. Je kunt niet even een marketingbureau inhuren. Zelfs geen gemotiveerde Energiestudenten. Het kost beláchelijk veel, vrijwillig geïnvesteerde tijd. Maar dat levert wél iets op, zegt Ted Zwietering, voorzitter van KetelhuisWG. Als hij de hond uitlaat vragen de buren: ‘wanneer gooien jullie nou eindelijk die straten eens open?’

Het uitgebreide verhaal met alle tips en lessen staat binnenkort op PlankenZonderGas.nl.