Het is bijna onmogelijk om zelf alle met zonnepanelen opgewekte elektriciteit ook op datzelfde moment te gebruiken. Maar, misschien heeft de buurman overdag wel interesse in de opgewekte stroom uit de buurt. Hier blijkt inderdaad interesse naar. LEF in Hoog Dalem, mogelijk gemaakt door ABB, Energy21, i.LECO en Stedin, is daarmee een feit. Het energieproject heeft een aantal duidelijke leerdoelen. Hoeveel flexibiliteit kan er in de lokale markt beschikbaar gemaakt worden? Hoe goed lukt het om hiermee vraag en aanbod lokaal op elkaar af te stemmen? Levert dit een schaalbare business case op, die op veel meer locaties in Nederland toepasbaar is? Onderzoek naar de noodzakelijke aanpassingen aan hard- en software ter verbetering van het project is eveneens een leerdoel. Zo wordt bekeken welke data vanuit de woningen voor zowel bewoners als netbeheerders en fabrikanten relevant zijn om de lokale energiemarkt goed te beheren.

Afgelopen maanden werden i.s.m. installatiebedrijf Van Hees de 15 huizen in Hoog Dalem door ABB voorzien van slimme apparatuur, sensoren en een Smart Energy Managementsysteem. Later in het project wordt hier nog batterij-opslag aan toegevoegd. De verantwoordelijkheid voor bewaking van de veiligheid van het elektriciteitsnet en de betrouwbaarheid van de energievoorziening ligt bij Stedin. De netbeheerder creëerde samen met Energy21 en i.LECO de marktplaats om deze lokale energiemarkt te faciliteren.

Momenteel wordt getest hoeveel flexibiliteit beschikbaar gemaakt kan worden, waarbij de wijkbewoners met elkaar de elektra (in kWh) uitwisselen die zij nodig dan wel beschikbaar hebben. Om het voor de inwoners van Hoog Dalem zo transparant mogelijk te maken, draait de lokale energiemarkt met behulp van de blockchaintechnologie. Hierop kunnen buurtbewoners biedingen op aanbod van of vraag naar elektriciteit plaatsen. Die biedingen worden gegenereerd door software die in eerste instantie data van huishoudelijke apparatuur verzamelt en die gegevens vervolgens koppelt aan, bijvoorbeeld, het weer. Hieruit wordt de energiebehoefte voorspeld en uiteindelijk ontstaat uit dit vraag- en aanbodspel een marktplaats. Het kan ook gebeuren dat bewoners hun gedrag op verzoek wijzigen. Zodoende verandert het belastingprofiel op individueel en lokaal niveau.

Voor netbeheerders is dat laatste een interessante optie. Door de toename van decentrale, duurzame opwekking en het elektriciteitsverbruik voor bijvoorbeeld het opladen van elektrische auto's, nemen de pieken op het elektriciteitsnet toe. Hierdoor wordt het verzwaren van dat net onvermijdelijk. Een kostbare zaak. In veel gevallen kan aanpassing van het consumentengedrag die verzwaring echter uitstellen. Hiermee wordt niet alleen het probleem van de netbeheerder opgelost. Uiteindelijk komen de kosten voor verzwaring van het net namelijk voor rekening van alle eindgebruikers. De uitdaging is om de energievoorziening voor iedereen betaalbaar te houden. Door de klant zo bij de energietransitie te betrekken, wordt er bewuster en optimaal gebruik gemaakt van duurzame stroom én het elektriciteitsnet. Zo lokaal kan energie dus zijn.