In 2017 is een record aan subsidie voor zonne-energie aangevraagd. Fantastisch nieuws, maar wat is het geval? Een groot deel van de projecten wordt niet gerealiseerd. Als we bijvoorbeeld kijken naar de SDE+ 2014, zien we dat van de 883 MW gegunde projecten pas 377 MW is gerealiseerd (nog geen 43%) en dat al 147 MW is verlopen of vervallen (17%). In 2016 werd het record van 2014 verbroken; toen werd er 1150 MW aan zonne-energie-subsidie aangevraagd. Hiervan is nu pas 52 MW (4,5%) gerealiseerd terwijl er al 39 MW (3,4%) verlopen of vervallen is.

In 2017 werd alleen al in de voorjaarsronde 2.354 MW beschikt en in de najaarsronde is nog eens 3.221 MW aangevraagd, opnieuw een record. Gezien de forse budgetoverschrijding en het feit dat 3.095 van de in totaal 5.456 aanvragen voor zonne-energie in de derde week (> 11 cent per kWh) zijn ingediend, is de kans klein dat al dit vermogen wordt beschikt. Desalniettemin wordt er waarschijnlijk drie keer zoveel subsidie voor zonne-energie toegekend in 2017 dan in 2016. De vraag is echter of al deze zonne-energie-projecten worden gerealiseerd.

Waar schort het dan toch aan? Ik ga nu even putten uit eigen ervaringen. Wij hebben in de najaarsronde 2016 100 kW SDE aangevraagd voor een klant van een lokale energiecoöperatie op basis van een quickscan over verbruik, de aansluiting, de contractprijzen en de dakconstructie. Vervolgens tekenen we de installatie in op basis van luchtfoto’s. Op basis hiervan vragen we vervolgens SDE+ aan. Die werd gegund en de klant, die zelf de middelen had, ging meteen over tot installatie. Hij nodigde het meetbedrijf uit om de bruto productiemeter te laten plaatsen, maar dit wordt ter plekke geweigerd. Wat blijkt: er is een aansluiting van 3 x 80 Ampère, maar de aansluiting moet groter zijn dan 3 x 80 Ampère en niet gelijk aan 3 x 80 Ampère. Beetje sneu voor de klant, want zijn voorgespiegelde terugverdientijd van 7,5 jaar is in de huidige situatie 17 jaar. Een andere klant van ons heeft 400 kW aan SDE+ aangevraagd voor zijn eigen pand. Hij vroeg ons om hulp. De 400 kW kan makkelijk op zijn dak. Helaas bleek, nadat wij het leg- en ballastplan hadden gemaakt, dat het dak niet sterk genoeg was. Ondanks het feit dat er wel minder panelen geplaatst kunnen worden met meer spreiding, kiest de klant ervoor om helemaal geen zonnepanelen te plaatsen.

Het niet benutten van SDE+ ligt dus niet aan een gebrek aan geld. Via ons eigen crowdfundingplatform financieren we ‘kleine’ (lees < 500 kW) zonne-energie-projecten. Via een standaardfinanciering van Triodos financieren we projecten tussen de 500 en 2.000 kW en projecten boven de 2 MW worden gefinancierd door banken. Ook voor lease van zonnepanelen zijn er voldoende aanbieders. Geld is het probleem dus niet, maar wel een degelijk vooronderzoek. Om ervoor te zorgen dat de SDE+ voor zonnepanelen beter wordt benut, zou RVO aanvragers moeten verplichten een degelijk locatieonderzoek uit te laten voeren, ook voor kleinere systemen. Dit kunnen ze afdwingen door aanvragers een percentage, bijvoorbeeld 2,5%, van het subsidiebudget te laten storten. De aanbetaling krijgt een aanvrager alleen terug wanneer het project conform aanvraag én binnen de gestelde termijnen wordt gerealiseerd. Hiermee wordt het gemak waarmee SDE+ budget wordt geclaimd door kansloze projecten flink de kop in gedrukt en gaat de realisatiegraad zeker omhoog.